TY - JOUR ID - 80113 TI - بررسی ترانزیت در بخش حمل‌ونقل ریلی کشور با استفاده از مدل جاذبه JO - پژوهشنامه حمل و نقل JA - TRI LA - fa SN - 1735-3459 AU - بازدار اردبیلی, پریسا AU - گنجی زهرایی, هادی AU - پژمان‌زاد, پیمان AD - مربی، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 15 IS - 3 SP - 253 EP - 263 KW - ترانزیت KW - حمل­ونقل ریلی KW - مدل جاذبه KW - پنل دیتا DO - N2 - بخش حمل‌ونقل ریلی به‌عنوان یکی از شیوه‌های حمل‌ونقل انبوه در کنار امتیازات ارزنده‌ای مانند صرفه‌جویی‌های اقتصادی در مصرف سوخت، کاهش آلودگی هوا و نزدیک شدن به استانداردهای محیطی اهمیت این بخش از حمل‌ونقل را فزونی داده و تداوم و توسعه بخش حمل‌ونقل ریلی را در کشور به دنبال داشته است و بهره‌برداری درست و به‌موقع از این بخش و همچنین انجام سرمایه‌گذاری لازم می‌تواند در موقعیت ترانزیتی بخش حمل‌ونقل ریلی کشور مؤثر باشد. هدف اصلی این مقاله به‌کارگیری تکنیک­های اقتصادسنجی پنل دیتا در بررسی تقاضای ترانزیت در بخش حمل­ونقل ریلی ایران و تخمین تابع تقاضا با استفاده از مدل جاذبه می‌باشد. در مدل برآورد شده، پنج متغیر: 1- میزان کالای ترانزیت حمل شده در بخش حمل­ونقل ریلی کشور، 2- نرخ تعرفه ترانزیت در بخش حمل­ونقل ریلی،3-زمان حمل کالای ترانزیتی در بخش حمل­ونقل ریلی، 4- تولید ناخالص داخلی کشورهای روسیه، هند، ترکیه، قزاقستان و ترکمنستان و ازبکستان، 5-  فاصله­ی جغرافیایی بین کشورهای روسیه، هند، ترکیه، قزاقستان و ترکمنستان و ازبکستان و ایران در نظر گرفته‌شده است. همچنین در این مقاله چگونگی آثار شوکهای متغیرهای میزان کالای ترانزیت حمل­شده در بخش حمل­ونقل ریلی، نرخ تعرفه، زمان حمل، GDP کشورهای مورد بررسی و فاصله جغرافیایی میان این کشورها در طول زمان بررسی شده است. نتایج حاصل از تخمین نشان می‌دهد که متغیر نرخ تعرفه ازلحاظ آماری معنادار و ضریب آن 27/0می‌باشد. همچنین متغیر زمان نیز با ضریب 27/1 معنادار شده است. هردوی این متغیرها نتایج طبق انتظار داشته و بیان می‌کنند با افزایش یک درصد در نرخ تعرفه و زمان حمل، میزان تقاضای ترانزیت در بخش حمل‌ونقل ریلی کشور 27/0 و 27/1 درصد کاهش می­یابد. رابطه­ی مستقیم و معناداری با ضریب 24/0 بین تولید ناخالص داخلی کشورهای روسیه، هند، ترکیه، قزاقستان و ترکمنستان و ازبکستان و تقاضای ترانزیت در بخش حمل­ونقل ریلی کشور وجود دارد. همچنین نتایج متغیر فاصله جغرافیایی بیان می‌کند که رابطه منفی و معناداری با ضریب 73/15- بین فاصله جغرافیایی کشورهای موردبررسی و تقاضای ترانزیت در  بخش حمل­ونقل ریلی کشور وجود دارد.   UR - https://www.trijournal.ir/article_80113.html L1 - https://www.trijournal.ir/article_80113_e63af6e5122cd860caf99a393d13c2d5.pdf ER -