بررسی کارایی بخش حمل و نقل ریلی- مسافری کشور با استفاده از رهیافت DEA

نویسنده

بوعلی سینا، اقتصاد

چکیده

حمل و نقل زمینی از زیر مجموعه فعالیتهای حمل و نقل است که تأثیر بسزایی بر روی فعالیت‏ اقتصادی سایر بخش‏ها نیز دارد، به‏طوریکه انجام هرگونه تلاش در جهت افزایش کارایی این بخش موجب افزایش رونق در دیگر فعالیت‏های مرتبط می‏شود. هدف اصلی از این مطالعه، بررسی و سنجش اجزای کارایی بخش حمل و نقل ریلی- مسافری در نواحی 14 گانه راه‏آهن کشور طی سال‏های 1386 الی 88 می‏باشد. برای این منظور از روش تحلیل پوششی داده‌ها برای اندازه‏گیری کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس در شرایط بازدهی ثابت نسبت به مقیاس تولید، الگوی منتسب به چارز، کوپر، رودز (CCR) و در شرایط بازدهی متغیر نسبت به مقیاس تولید، الگوی منتسب به بنکر، چارز، کوپر (BCC) استفاده شد. بر اساس نتایج حاصله، میزان ناکارایی موجود در این بخش برای سال‌های 86 ، 87 و 88 به ترتیب 44/0، 42/0 و 38/0 بدست آمد. همچنین نتایج حاصل از برآورد اجزای کارایی نشان داد که میانگین کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس بخش حمل و نقل ریلی- مسافری در سال‏های مورد بررسی به ترتیب 59/0، 65/0 و 87/0 می‏باشد و بنابراین، بخش مذکور جهت باقی ماندن در صحنه رقابتی حمل و نقل عمومی و در کنار حمل و نقل مسافری جاده‏ای می‌بایست به میزان 41 درصد به خروجی فعالیتی بخش یعنی مقدار نفر-کیلومتر خود اضافه نماید. از دلایل عمده‌ای که باعث به وجود آمدن ناکارایی فنی در بخش حمل و نقل ریلی- مسافری برخی نواحی شده، می‌توان به فرسودگی، محدود بودن ناوگان حمل ونقل ریلی و عدم توسعه میزان خطوط راه آهن کشور که باعث اتلاف انرژی و وقت می‌شود اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Efficiency Components Analysis of Regional Rail-Passenger Transportation; Using DEA Model

چکیده [English]

Public ground transportation is one of the sectors that has a major impact on economic activity, such as increased efficiency in the sector and related activities. In this context, the knowledge of transportation economy, is trying to make the best use of transport facilities to meet the need to provide a definite shift in time and place. The main objective of the study was to analyse the components efficiency of regional rail-passenger transportation in 14 regions of Iran for the years 2007-2009. For this purpose data envelopment analysis (DEA) was used to measure technical, managerial and scale efficiency in terms of constant returns to scale production attributable to Charns, Cooper, Rhodes (CCR) and variable returns to scale in terms of production attributable to Bnker, Charns, Cooper (BCC).On the basis of results, inefficiency levels in rail-passenger transportation section are 0/44, 0/42 and 0/38 respectively during 2007-2009. The results showed that the average performance of the estimated components including technical, managerial and scale efficiency in rail-passenger transportation were 0/59, 0/65 and 0/85 respectively during the period of study. Therefore it is suggested that the rail passenger transport sector should increase its output potential level by 41 percent. The main reason behind the presence of weak performance in the sector could be attributed to old and frustrated rail way infrastructures and limited rail transport navigation system that causes waste of energy in the industry.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technical Efficiency
  • public transportation
  • Ground transportation
  • rail transportation
  • Data Envelopment Analysis

مراجع

Abtahi, S. and Kazemi, B. (1996). "Bahrevari", Entesharat-e- Moases-e- Motaleat  va Pajooheshaye Bazargani,Tehran.
 
-Aghdasi, M. and Gholami, A. (2003). "Baresi Shakheshaye Bahrevari va Tarkibe Avamele Tolid dar Rah Ahan I.R.I.", Majaleh Fani Mohandesi, Shomareh 11, pp. 79-96.
 
-Beizaee, E. (2003). "Osoole Karbordie Eghtesade Haml va Naghl", Sazmane Motalea va Tadvin Kotobe Olome Ensani daneshgaha, SAMT.
 
-Charnes, A. Cooper, W. and Rhodes, E. (1978). "Measuring the Efficiency of Decision Making Units", European Journal of Operation 2,
pp. 429-444.
 
-Ebrahimimehr, M., (2010). "An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis", First Edition, Institute of Business Studies and Research.
 
-Emami meybodi, H. (2005). "Measure of productivity (academic and applied)", Institute of Business Studies and Research.
 
-Farhang, M. (2006). "Farhange Feshordeh Olome Eghtesadi", Nashre Alborz, Tehran.
 
-Fazioli, R. and Filippini, M. (1993). "Cost-Structure And Efficiency Of Local Public Transport: The Case Of Emilia Romagna Bus Companies", International Journal of Transport Economics, Volume 20, available at and Order URL: http://worldcat.org/issn/03918440.
 
-Forozandeh, K. (2009). "Moghayese Asarate Zist Mohiti Haml va naghl Reili VA Jadei", Majaleh Rahe Abrisham.
 
-Ketabe Jame Haml VA Naghl (2005). Entesharate Sazmane Behinesazi Masrafe Sookht Keshvar, Tehran.
 
-Khaki, G. (2008). "Ashnaee ba Modiriat Bahrevari", Kanoon Farhangi Enteshrati Saye Nama, Tehran.
 
-Mahmoodi, A. (1997). "Osoole Karbordie Eghtesade Haml va Naghl",Nashre Eghtesade No, Vabasteh Be Institute of Business Studies and Research. (In Persian)
 
-Margari, B.B., Erbetta, E., Petraglia, C. and Piacenza, M. (2006). "Regulatory and Environmental Effectson Public Transit Efficiency; A Mixed DEA-SFA Approach", Serie speciale in collaborazione con HERMES, NO 13.
 
-Mehregan, M. (2004). "Measurement of organization’s performance; using DEA", Tehran University Publications. Faculty­ of Management. (In Persian)
 
-Mirhosseini, S. (2010). "Tahlile Posheshi Dadeha; Modelha va Karbordha", Enteshate Daneshgah Sanati Amirkabir, Tehran. (In Persian)
 
-Pajooyan, J. (2006). "Eghtesade Bakhshe Omomi; Hazineha", Entesharate Jangal, Tehran. (In Persian)
 
-Pierce, j. (1997). "Efficiency Progress in the Newsouthwales Government", available
[http://www.treasury.nsw.gov.edu].
 
-Pina, v. and Torres, L. (2001). "Analysis Of The Efficiency Of Local Government Services Delivery; An Application To Urban Public Transport", transportation research part A 35, PP 929-944.
 
-Poorkazemi, M. and Soltani, H. (2007). "Arzyabie Karaee Rah Ahan I.R.I. dar Moghayese ba rah Ahan keshvarhaye Asiaee va Khavar Mianeh", Majaleh Tahghighate Eghtesadi, Shomareh 78, PP. 87-121. (In Persian)
Ramanathan, R. (2000). "A Holistic Approach To Compare Energy Efficiencies Of Different Transport Models, Energy Policy",volume 28, pp:743-747.
 
-Safarzadeh, M. va Rezaee Arjroodi, A. (2001). "Rahkarhaye Kaheshe Masrafe Energi dar Haml va Naghl Zamini", Sevomin Hamayesh Melli Energi Iran, Tehran. (In Persian)
 
-Sanchez, I. M. (2009). "Technical and Scale Efficiency in Spanish Urban Transport: Estimating with Data Envelopment Analysis", Advances in Operations Research, Volume 2009, Article ID 721279, pp. 15-30.
 
-Sherkate Rah Ahan I.R.I.(2009), "Amare Faaliathaye Rah Ahan Jomhorye Eslami Iran", Salhaye 2005-2009, Daftare Amar va fanavary Etelaat. (In Persian)
Sherkate Rah Ahan I.R.I. (2009). "Salnameh Amari", Sherkate Ghatarhaye Mosaferi Raja, Salhaye 2005-2009. (In Persian)
 
-Vahdatifard, J. (2008). "­Barresi hazinehaye Navgane Haml va Naghl Omomi va Tasir Navasanate Bahaye Sookht bar Eghtesade Melli", Hashtomin Confrance Mohandesi Terafik Iran,Tehran. (In Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار