TY - JOUR ID - 130224 TI - شناسایی عوامل مؤثر بر شدت تصادفات راه های برون‌شهری و اولویت‌بندی راهکارها با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) و سیستم استنتاج فازی (FIS) JO - پژوهشنامه حمل و نقل JA - TRI LA - fa SN - 1735-3459 AU - خوشدل, امین AU - ندیمی, نوید AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، بخش مهندسی عمران، دانشگاه شهید باهنر، کرمان ایران AD - استادیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 19 IS - 4 SP - 163 EP - 184 KW - مدل معادلات ساختاری KW - فازی KW - ایمنی KW - اولویت‌بندی DO - 10.22034/tri.2021.238037.2790 N2 - رشد جمعیت، افزایش تقاضای سفر و در نتیجه آن افزایش استفاده از وسایل‌نقلیه موتوری موجب نگرانی در مورد ایمنی جاده-ها در جوامع امروزی شده است. عوامل مختلفی مانند مشخصات راننده، شرایط محیطی، شرایط سطح راه و نوع وسایل‌نقلیه، بر شدت تصادفات تأثیرگذار است. در این مقاله سعی شده تا با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری و با تکیه بر داده‌های تصادفات ، ابتدا پارامترهایی که بیشترین تأثیر را بر شدت تصادفات برون‌شهری استان کرمان دارند شناسایی شوند. سپس از نتایج بدست آمده از مدل‌‌سازی معادلات ساختاری، برای توسعۀ یک سیستم استنتاج فازی به منظور اولویت‌بندی راهکارها در ارتباط با هر عامل استفاده می‌شود. طبق نتایج بدست آمده از مدل‌سازی معادلات ساختاری، عامل انسانی (با بار عاملی 47/0-) بیشترین تأثیر را در بروز تصادفات با شدت آسیب‌دیدگی بالا نسبت به سایر عوامل پنهان دیگر در مدل نشان داده است. از بین پارامترهای تبیین‌کننده عامل انسانی، متغیر بستن کمربند ایمنی (با بار عاملی 85/0) قوی‌ترین تبیین‌کننده برای این عامل بوده است. در انتها جهت تعیین اولویت اجرای راهکارهای کاهش شدت تصادفات به تفکیک عوامل انسانی، محیطی و راه، از سیستم استنتاج فازی به دلیل دقت قابل قبول آن در حل مسائلی که با عدم قطعیت مواجه هستند استفاده شده است. نتایج خروجی‌های حاصل از سیستم استنتاج فازی نشان‌ می‌دهد که اولویت راهکارهای مرتبط به عوامل انسانی به مراتب بیشتر از راهکارهای مرتبط به عوامل راه و محیطی است. به طور کلی، نتایج این تحقیق می‌تواند به متخصصین در حوزه حمل و نقل کمک کند تا اقدامات متقابل را با هدف کاهش سطح شدت تصادف در بخش‌ جاده‌های برون‌شهری به صورت کارآمد و بهینه‌ اولویت‌بندی کنند. UR - https://www.trijournal.ir/article_130224.html L1 - https://www.trijournal.ir/article_130224_2f2a9116ae64df50cd8ceaed7210e495.pdf ER -