مکان یابی مراکز امداد و نجات با استفاده از مدل ترکیبی AHP و GIS

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه علم و صنعت ایران

10.22034/tri.2022.338832.3038

چکیده

بحران‌های طبیعی از دیر باز به عنوان مخربترین عوامل آسیبرسان به انسان و جوامع بشری شناخته میشوند. بسیاری از خسارات ناشی از بلایای طبیعی، بهویژه تلفات انسانی قابل جبران نیستد، اما با اقدامات پیشگیرانه و برنامهریزیهای مناسب میتوان خسارات آنها را به حداقل ممکن کاهش داد. در همین رابطه وجود مکانهایی برای اسکان افراد آسیبدیده در شرایط بحرانی و ذخیره کالاهای امدادی یک امر ضروری است. مراکز امداد و نجات، قبل و بعد از بحران به ترتیب وظایف مهمی از جمله نگهداری و ذخیرهسازی اقلام امدادی و اسکان موقت افراد تحت تأثیر از بحران را بر عهده دارند. در این مقاله به منظور مکانیابی مراکز امداد و نجات از ده معیار اصلی برای تعیین مکان مناسب مراکز امداد و نجات استفاده شده و اطلاعات مربوط به هر یک از معیارهای تأثیرگذار در تعیین مکان مراکز امداد و نجات برای مناطق شرقی شهر تهران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی استخراج و اهمیت هر یک از این مراکز با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی تعیین شده است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق مهمترین معیار از بین ده معیار مورد استفاده، معیار دسترسی به شبکه حمل و نقل جاده ای و ریلی با وزن 0.23 میباشد که نشاندهنده تاثیرگذاری این معیار در تصمیمگیریهای مرتبط با مراکز امداد و نجات است. بر اساس نتایج این تحقیق 12 نقطه به عنوان مکان‌های پیشنهادی برای احداث مراکز امداد و نجات در مناطق شرقی و جنوب شرق شهر تهران در مناطق 4، 7، 8، 11، 12، 15 و 20 شناسایی و پیشنهاد شد که بر اساس مجموع امتیاز معیارهای مورد استفاده دارای بالاترین اولویت احداث میباشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Location of rescue centers using the combined model of AHP and GIS

نویسنده [English]

  • maryam zamani
Iran University science and technology
چکیده [English]

From a long time ago, natural disasters have been recognized as the most destructive and damaging factor of human societies. Although, many damages, especially loss of lives are not compensable, but preventive actions and proper planning in order to confronting with these disasters can minimized the losses and damages. To do so, it is essential to construct proper places to accommodate affected people in critical situations and also to store emergency goods and items. Relief and rescue centers have important duties, including storage of emergency goods and temporary accommodation for people affected by the disaster. In this paper, Geographic Information System data has been used to solve the location problem of relief and rescue centers by collecting related information layers for each criterion for this purpose. The importance of each criterion is determined by applying AHP method. Based on the results; accessibility to transportation networks with the weight of 0.23 indicates the importance of this criterion for determining the location of the rescue and relief centers. Furthermore, 12 points have been identified as proposed for rescue sites for Tehran eastern regions, these sites are located in regions 4, 7, 8, 11, 12, 15 and 20 of Tehran respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Natural disasters
  • Location
  • Relief and Rescue Centers
  • AHP
  • GIS