رتبه‌بندی استان‌های کشور در صنعت حمل و نقل با استفاده از آنتروپی شانون و تابع زیان تاگوچی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه مدیریت، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مدیریت، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت سیستم‌ها، گروه مدیریت ، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

صنعت حمل و نقل یکی از ارکان مهم و اقتصادی هر منطقه است. زیرا علاوه بر این‌که خود، یکی از بخش‌های مهم و زیربنایی محسوب می‌شود، بر بسیاری از فعالیت‌ها دیگر جوامع تأثیرگذار است و امکان بهره‌وری مناسب از استعدادهای بالقوه کشور را فراهم می‌سازد. این‌که کدام استان از قابلیت‌های بیشتری در این صنعت برخوردار است موضوع مهمی است که می­تواند به مدیران در تصمیم­گیری بهتر تخصیص منابع و امکانات و برنامه­ریزی­های توسعه کمک کند. با وجود اهمیت صنعت حمل و نقل، تا به امروز مطالعه چندانی درباره رتبه‌بندی استان‌های کشور در این صنعت صورت نگرفته است.هدف از این پژوهش ارزیابی و رتبه­بندی استان­های کشور در حوزه حمل است.  برای این منظور ابتدا صنعت حمل و نقل در چهار بخش حمل و نقل هوایی، آبی، باربری و مسافربری تقسیم‌بندی شده است. برای هر بخش، شاخص‌های مناسب بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان تعیین و داده‌ها از مراجع آماری معتبر استخراج گردیده است. در ادامه با استفاده از روش آنتروپی شانون، وزن شاخص‌ها در هر بخش محاسبه گردید، سپس با استفاده از تابع زیان تاگوچی، استان‌ها با عنایت به عملکرد در هر یک از چهار حوزه رتبه‌بندی گردیدند. این پژوهش از نوع
توصیفی-تحلیلی می‌باشد،
قلمرو پژوهشکلیهاستان‌هایکشورو دوره زمانی آن مربوط به سال 1391 می‌باشد. بر اساس نتایج به دست آمده، در بخش مسافربری استان سمنان رتبه نخست و استان یزد رتبه آخر را کسب کرده است. استان تهران در بخش باربری و همچنین حمل و نقل هوایی، رتبه اول را به خود اختصاص داده است. در این دو بخش، به ترتیب استان‌‌های گلستان و اصفهان در رتبه آخر قرار گرفته‌اند. در حمل و نقل آبی استان هرمزگان در رتبه نخست و استان خوزستان در آخرین رتبه قرار گرفته است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ranking Iranian Provinces in Transportation Industry Using Shannon Entropy and Taguchi Loss Function

نویسندگان [English]

  • A. Mohammadi 1
  • S. A. Moosavi 2
  • S. Mohammadi 3
1 Professor, Management Department, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 M.Sc. Graduated, Management Department, Shiraz University, Shiraz, Iran
3 Ph.D. Student, Management Department, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Transport industry is one of the important and economic elements of each region. Because, in addition to that it is considered as an important and fundamental part, it affects many other activities of the societies and provides the possibility of appropriate productivity of potential capacity of the country. It is important that which province has more capacities in this industry and may help the managers in making better decisions to allocate resources and facilities and develop planning. Despite the importance of this industry, there has been little study about ranking the provinces in this industry. The aim of this research is to evaluate and rank the provinces in the field of transport.  For this purpose, firstly, transport industry is divided to four parts of air transport, sea transport, freight transport, and passenger transport. For each part, appropriate indexes have been determined according to the library studies and interview with experts, and data are derived from valid statistical references. Then, indexes weights have been calculated by using Shannon Entropy in each part and then, with regard to the operation in each of the four parts, the provinces were ranked by using Taguchi Loss Function. This research is a descriptive analytical one, research domain is all provinces of the country, and the time period is the year 2012. According the results, in passenger transport, Semnan Province received the first rank and Yazd Province received the last rank. In freight and air transports, Tehran Province won the first rank and Golestan and Esfahan Provinces respectively had the last rank in these two parts. In sea transport, Hormozgan Province was in the first rank and Khuzestan Province in the last one.      
 
    
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transportation Industry
  • Provinces Ranking
  • Shannon Entropy
  • Taguchi method
-احمدپوراحمد، ب.، و عمران‌زاده، ع.، م.، (1393)، "ارزیابی و اولویت‌بندی سیستم‌های مختلف حمل ونقل عمومی سریع در کلان شهر تهران با استفاده از مدل‌های کارآمد"، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، سال دوازدهم، شماره 23، پاییز و زمستان،
ص. 86-63.
 
-آذر، ع.، و غلامرضایی، د.، (1385)، "رتبه‌بندی استان‌های کشور با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها (با به‌کارگیری شاخص‌های توسعه انسانی)"، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال هشتم، شماره 27، تابستان 1385، ص. 173-153.
 
-آماده، ح.، و امامی میبدی، ع.، و آزادی‌نژاد، ع.، (1388)، "رتبه‌بندی استان‌های کشور از لحاظ کارایی فنی بخش صنعت با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها"، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 29، زمستان 1388، ص. 180-162.
 
-رزازی، غ.ر. (1391)، "حمل و نقل ریلی و جایگاه آن در شبکه حمل و نقل کشور"، نخستین همایش نقش حمل و نقل چندوجهی در تجارت ملی و بین المللی، تهران، ایران.
 
-رضایی ارجرودی، ع.ر.، (1383)، "اهمیت و جایگاه صنعت حمل و نقل در ارتقا و شکوفایی اقتصاد کشور"، یازدهمین کنفرانس دانشجویی مهندسی عمران، دانشگاه هرمزگان، ایران.
 
-شاه‌طهماسبی، الف.، و شمس‌الهی، س.، و حیدری، ت.، (1389)، "بررسی کارایی نسبی حمل و نقل مسافربری و باری استان‌های کشور در طول برنامه سوم و سال‌های ابتدایی برنامه چهارم"، مهندسی حمل و نقل، سال دوم، شماره 2، زمستان، ص. 141-127.
-شریفی، ن.، (1390)، "جایگاه حمل و نقل و تأثیر آن بر دیگر بخش‌های اقتصاد کشور: یک تحلیل داده-ستانده"، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره 5، زمستان 1390،
ص. 237-207.
 
-شریفی، ن.، و صادقپور، ب.، (1385)، "بررسی وضعیت حمل و نقل استان مازندران و مقایسه آن با ویژگی­های بخش حمل و نقل دیگر استان­های کشور"، برنامه­ریزی و بودجه، شماره 100، ص. 75-51.
 
-صالحی صدقیانی، ج.، و علوی شاد، ع.، و اخوان خرازیان، م.، و سبحانی فرد، ی.، (1383)، "بررسی تأثیر فن آوری اطلاعات بر صنعت حمل و نقل در ایران". فصلنامه مدیریت کسب وکار، سال اول، ش 2، تابستان، ص. 164-137.
 
-طحاری مهرجردی، م.ح.، و شاکری، ف. و بابایی میبدی، ح.، (1391)، "تحلیل کارایی و رتبه‌بندی سیستم فرودگاه‌های کشور با استفاده از رویکرد ارزیابی کارایی متقاطع" پژوهشنامه حمل و نقل، سال نهم، شماره 3، پاییز، ص. 291-275.
 
-عباسیان، ع. الف. و دلیری، ح.، (1391)، "تخمین و رتبه‌بندی استان‌های کشور از نظر شاخص‌های اقتصاد دانش‌محور"، فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره 45، تابستان، ص. 318-275.
 
-Ahn, Young-Hyoand Min, Hokey (2014), “Evaluating the multi-period operating efficiency of international airports using data envelopment analysis and the Malmquist productivity index”, Journal of Air Transport Management, vol. 39, pp. 12-22.
 
-Chien-Wen Hong (2012), “Using the Taguchi method for effective market segmentation”, Expert Systems with Applications, vol. 39,
pp. 5451–5459.
 
-Liao, Chin-Nung and Kao, Hsing-Pei (2010), “Supplier selection model using Taguchi loss function, analytical hierarchy process and multi-choice goal programming”, Computers & Industrial Engineering, vol. 58, pp. 571-577.
 
-Fraser Institute (2006), “Transportation Performance of the Canadian Provinces”, Website: www.fraserinstitute.org.
 
-Li, Jiabin and Chen, Xumei and Li, Xin and Guo, Xuicheng (2013), “Evaluation of Public Transportation Operation based on Data Envelopment Analysis”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, vol. 96, pp. 148-155.
 
-M. Soleimani-damanehand M. Zarepisheh, (2009), “Shannon’s entropy for combining the efficiency results of different DEA models: Method and application”, Expert Systems with Applications, Vol. 36, pp. 5146–5150.
 
-Yu, M.M. and Hsu, SH. and Change, C.C. and Lee, D.H. (2008), “Productivity growth of Taiwan’s major domestic airports in the presence of aircraft noise”, Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, vol. 44, pp. 543-554.
 
-Zheng, Jason and W. Garrick, Norman and Atkinson-Palombo, Carol and McCahill, Chris and Marshall, Wesley (2012), “Guidelines on developing performance metrics for evaluating transportation sustainability”, Research in Transportation Business & Management, vol. 7, pp. 4-13.