تدوین برنامه راهبردی برای بهبود بهره‌برداری از ظرفیت‌های ترانزیت ریلی ایران برمبنای تحلیل SWOT

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران

چکیده

ترانزیت ریلی یکی از بخش‌های با اهمیت حمل‌ونقل ریلی در کشور به‌شمار می‌رود. ظرفیت‌های مناسبی در این حوزه در کشور وجود دارد که می‌تواند در توسعه اقتصادی کشور مؤثر باشد، با این وجود به‌نظر می‌رسد بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود فاصله چشم‌گیری با شرایط مطلوب داشته باشد. در پژوهش حاضر با بهره‌گیری از تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها (SWOT) برنامه‌ای راهبردی برای بهبود وضعیت ترانزیت ریلی در کشور پیشنهاد می‌شود. برای این منظور ابتدا لیست متنوعی از موارد متعدد نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها تهیه می‌شود. سپس با بهره‌گیری از آراء خبرگان و فعالان صنعت موارد بااهمیت‌تر در هر یک از دسته‌ها جداسازی و امتیازدهی می‌شود و با تهیه ماتریس‌های تعامل مختلف، راهبردهای رقابتی (WO) و در مرحله بعد  راهبردهای واکنشی (ST) برای توسعه ترانزیت ریلی مناسب تشخیص داده می‌شوند. براین اساس چندین راه‌کار کوتاه‌مدت و بلندمدت برای توسعه بهره‌برداری از ظرفیت‌های ترانزیت ریلی پیشنهاد می‌شود. از جمله مهم‌ترین راهکارهای پیشنهادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: تکمیل و توسعه شبکه ریلی در کریدورهای اصلی؛ بهبود برنامه زمان‌بندی و کاهش معطلی قطارهای ترانزیتی؛ و ایجاد یک مدیریت یک‌پارچه، منسجم و قدرت‌مند برای پی‌گیری و پیش‌برد مسایل مرتبط با ترانزیت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing a Strategic Plan for Improvement of Iran Rail Transit Using SWOT Analysis

نویسندگان [English]

  • F. Zaveh
  • H. Ganji Zahrei
Assistant Professor, Economics and Finance Research Institute, Road, Housing and Development Research Center, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Rail transit is an important section of rail transport in Iran. Exploiting the potentials of rail transit could have economic benefits for the country; however it seems that the current gains from transit are far behind its potentials. This research uses SWOT analysis to propose a strategic plan for improving Iranian rail transit. We develop a comprehensive list of strengths, weaknesses, opportunities and threats. We ask experts to score the items thereby we can select the most important ones. Making interaction matrices, the competitive strategies (WO) followed by conservative strategies (ST) are determined as the appropriate strategies for Iranian rail transit. Different short term and long term tasks are proposed based on the selected strategies. The tasks include: completion and expanding the rail network along the main corridors; improving the planning and reducing the delays of transit trains; creating a strong and integrated authority to pursue and carry out the transit related tasks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • transit
  • Rail Transport
  • Strategic Planning
  • SWOT Analysis
  • Iran

مراجع

-"آیین‌نامه سهم بهینه بخش دولتی و غیر دولتی در راه و راه‌آهن"، مصوب 18/7/1388.

 

-احدی، ح.، ضیاتبار احمدی، س.، (1392)، "تحلیل دینامیکی پارامترهای مؤثر در مطلوبیت کریدورهای ترانزیت ریلی بار؛ مطالعه­موردی­محور­سرخس- ­بندرعباس"، مهندسی حمل­ونقل، سال پنجم، شماره دوم، ص. 166-153.

 

-بازدار اردبیلی، پ.، (1397)، "بررسی ترانزیت در بخش حمل‌ونقل ریلی کشور با استفاده از مدل جاذبه. پژوهشنامه حمل‌و‌نقل"، در دست چاپ.

 

-بحری ثالث، ج.، فتحی عبدالهی، ا.، کرمی، غ.، (1394)­، "بررسی تأثیر خصوصی سازی بر عملکرد مالی و عملیاتی شرکت­های دولتی خصوصی سازی شده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، دوفصلنامه علمی - پژوهشی حسابداری دولتی، دوره 2، شماره 1، شماره پیاپی 3،
ص. 40-31.

 

 - جعفرپور، ا.، سرکشیکیان، س.، طباطبایی، س.، (1392)، "بررسی راهکارهای بهبود شاخص‌های لجستیکی کشور در حوزه حمل‌ونقل و ترانزیت ریلی باهدف دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز 1404"­، پانزدهمین همایش بین‌المللی
حمل­ونقل ریلی، انجمن مهندسی حمل­ونقل ریلی ایران.

 

 

-سپاهی، ع.، (1394)، "تحلیل پتانسیل­های صنعت ترانزیت ریلی بار از جمهوری اسلامی ایران"، کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در مدیریت و مهندسی صنایع. تهران، شرکت مدیران ایده پردازان پایتخت ایلیا.

 

-شیرازی، ص.، ساطعی، م.، (1388)، "بررسی جایگاه ایران درکریدورهای منطقه‌ای و جهانی مرتبط بهره‌برداری شرکت حمل‌ونقل ریلی نیرو"، یازدهمین همایش بین‌المللی حمل­ونقل ریلی، انجمن مهندسی حمل­ونقل ریلی ایران.

 

-سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، (1395)، "سالنامه آماری سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای "1394، معاونت برنامه‌ریزی، دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات.

 

 

- (1379)، "سیاست‌های کلی نظام در بخش حمل‌ونقل، ابلاغی مقام معظم رهبری".

 

- (1385)،­"سیاست‌های کلی نظام، ابلاغی مقام معظم رهبری".

 

 

-شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، (1395)،­" سالنامه آماری حمل ونقل ریلی کشور 1394"، دفتر فناوری ارتباطات و اطلاعات.

 

 

- عاشوری، ح.، شفیع نادری، ع.، ناصریان، س. م.، کامیاب، م.، علی‌آبادی، ن.، سعیدی، ا. و قطبی، ه.، (1392)، "تحلیل وضعیت و پیشنهاد راهکارها و اقدامات اجرایی کلان جهت توسعه و ارتقای حمل‌ونقل ریلی ایران". پانزدهمین همایش بین المللی حمل‌ونقل ریلی. تهران.

 

 

- "قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1400-1396)"، مصوب 14/12/1395. 

 

 

-"قانون دسترسی آزاد به شبکه ریلی"، مصوب 5/7/1384.

 

 

-مجیدی، ر.، میره‌ای، م.، احمدی، س. ع.، (1396)، "تدوین راهبردهای توسعه حمل‌ونقل ریلی در ایران، مجلس و راهبرد"، دوره 24، شماره 89، بهار 1396، ص.81-104.

 

 

-Barrella, E. M., (2012), “Strategic planning for a sustainable transportation system: A SWOT-based framework for assessment and implementation guidance for transportation agencies” (Doctoral dissertation, Georgia Institute of Technology).

 

 

-Bulis, A., & Škapars, R., (2013), “Development of international freight transit in Latvia”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 99, pp.57-64.

 

-David, F. R., (1986), “The strategic planning matrix—a quantitative approach”. Long Range Planning, 19(5), pp.102-107.

 

-David, M. E., David, F. R., & David, F. R. (2009), “The Quantitative Strategic Planning Matrix (QSPM) applied to a retail computer store”. The Coastal Business Journal, 8(1), pp.42-52.

 

-Dyson, R. G., (2004), “Strategic development and SWOT analysis at the University of Warwick”. European journal of operational research, 152(3), pp.631-640.

 

-Feo-Valero, M., García-Menéndez, L., & Garrido-Hidalgo, R., (2011), “Valuing freight transport time using transport demand modelling: a bibliographical review”. Transport Reviews, 31(5),
pp.625-651.

 

-Forkenbrock, D.J., (2001), “Comparison of external costs of rail and truck freight transportation”. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 35 (4), pp.321–337.

 

-Furlan, R., & AlMohannadi, M., (2016), “Light rail transit and land use in Qatar: An integrated planning strategy for Al-Qassar's TOD”. International Journal of Architectural Research 10(3), pp.170-192.

 

-Gafurov, I., Panasyuk, M., & Pudovik, E., (2014), “Interregional logistic center as the growth point of regional economics”. Procedia Economics and Finance, 15, pp.474-480.

 

-Hoseini Nasab, H., & Milani, A. S., (2012), “An improvement of quantitative strategic planning matrix using multiple criteria decision making and fuzzy numbers”. Applied Soft Computing, 12(8), pp.2246-2253.

 

-IEA (2016), “World Energy Outlook 2016, IEA, Paris, https://doi.org/10.1787/weo-2016-en. Juozapaitis, M., & Palsaitis, R., (2017), “Feasibility analysis of establishing logistics clusters in lithuania”. Procedia Engineering, 178, pp.131-136.

 

-Rahmati, M. H., & Pilehvari, A., (2017), Missing Middle or Missing R&D.

 

-Tong, J., Wen, H., Fan, X., & Kummer, S. (2010), “Designing and Decision Making of Transport Chains between China and Germany”. International Journal of Intelligent Systems and Applications, 2(2), pp.1.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار