طراحی شهری و تحلیل کیفیت حمل و نقل در تحریک توسعه محلات سنتی (نمونه موردی: محله آقاجانی بیگ شهر همدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

طراحی شهری در صدد ارتقاء کیفیت محیطی در راستای بهبود کیفیت سطح زندگی مردم است. بنابراین ارتقاء کیفیت در همه حیطه های مرتبط با دانش طراحی شهری در دستور کار متخصصان این عرصه قرار دارد.  حمل و نقل شهری نیز به دلیل سطح پوشش بالای آن در محدوده شهری نیز از اهمیت ویژه ای در فرآیند تخصص طراحان شهری داراست. حملونقلدرونشهریبخشیازسامانهحملونقلاستکهباهدفدسترسیبینکاربریهایمختلفدرمحدودهیکشهر، کارعبورو مرورو جابجاییانسانو کالارا بینفضاهایانطباقیافتهبرعهدهدارد. حملونقلشهریبهعنوانیککاربریبسیاربااهمیتبهتمامیکاربری­هایدیگردر رفعنیازهایمردمکمکمی­کند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی کیفیت حمل نقل درون محلات سنتی در جهت کاربست راهبردهای موثر و سازگار می باشد. روش تحقیق به کار گرفته شده تحلیلی- تفسیری است که ابتدا با بررسی منابع معتبر پیرامون موضوع اصلی پژوهش درصدد دستیابی به چارچوبی هدفمند بوده و در گام بعد با استفاده از تکنیک نحو فضا سعی در بحث پیرامون وضعیت پیکره بندی نمونه موردی به جهت حصول به سیاست های روشن و موثر دارد. نتایج تحقیق نشان می­دهد ساختار اصلی محلات سنتی به دلیل انطباق با فضاهای مختلف و متنوع دارای پیوستگی فضایی و اتصالات عملکردی- کالبدی مطلوبی است که با توجه به اقدامات طراحی شهری (آرامسازی ترافیک) می توان جریان پویا و سرزنده ای را به آن تزریق نمود.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Urban Design and Analysis of Traditional Neighborhoods Transportation through Catalytic development, Case Study: Agha Jani Beyg District of Hamedan

نویسندگان [English]

  • H. Sajadzadeh 1
  • S. Zolfigol 2
1 Assistant professor of urbanism, department of urban design, college of Art & Architecture, Bu Ali Sina university of Hamedan.
2 MSC student of urban design, college of Art & Architecture, Bu Ali Sina university of Hamedan.
چکیده [English]

Exponential increase of urban population and increasing use of vehicles have created problems for residential areas. Security and calm level and traffic calming, nowadays, is one of the significant subjects in urbanization and urban transportation programming. Urban design seeks to improve environmental quality in order to improve the quality of life of people. A major goal of urban design, especially in centers, is to reduce automobile dependence in order to address issues of viability and sustainability. Urban transportation is also of particular importance in the process of urban design expertise due to its high surface coverage in urban areas. Inner transportation is a part of the transportation system, which, with the aim of providing access between different uses within the boundaries of a city, carries out the movement of human and goods between the adapted spaces. Urban transportation serves as a very important user for all other uses in meeting the needs of the people. The main goal of the present research is to investigate the quality of transportation within traditional neighborhoods for the application of effective and consistent strategies. The research methodology used is an analytical-interpretative review that first starts by studying the outstanding sources around the main subject of the research, through to achieve a targeted framework. In the next step, using the space syntax technique helps to discuss the situation of the case model configuration to achieve clear and effective policy for future actions. The results of the research shows that the main structure of traditional neighborhoods is due to adaptation to different and diverse spaces with spatial continuity and functional-physical connections that according to urban design action (traffic Calming), can injected dynamic and livability’s too this target area.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Design
  • Transportation
  • traffic calming
  • traditional neighborhoods
  • Space Syntax
-اردلان، ن.، (1348)، " تهیه طرح جامع دانشگاه بوعلی سینا، همدان "، مشاور کندلیس.
 
-اوستروفسکی، و. (1378)، "شهرسازی معاصر، از نخستین سرچشمه­­ها تا منشور آتن"؛ ترجمه: لادن اعتضادی، مرکز نشر دانشگاه، تهران.
 
-بحرینی، س. ح.، (1382)، "فرآیند طراحی شهری"، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
 
-پاکزاد، ج.، (1389)، "سیر اندیشه ها در شهرسازی: از آرمان تا واقعیت" انتشارات آرمان شهر، تهران، چاپ اول.
 
-جاسم پور، ک. و خطیبی، م. ر.، (1392)، "طراحی شهری در بستر توسعه پایدار: بررسی تاثیر ویژگی های کالبدی فضا در ارتقاء کیفیت حضورپذیری در مراکز محلات، نمونه موردی: محله آقاجانی بیگ شهر همدان"، اولین همایش ملی معماری، مرمت، شهرسازی و محیط زیست پایدار، همدان.
 
-خاکساری رفسنجانی، ع. و قزلجه،ع. و جمشیدی، ج.، (1393)، "اولویت­بندی معابر شهری جهت اقدامات آرامسازی ترافیک محلات مسکونی" نشریه راهور، شماره 27،
ص. 1-17.
رحیمی، ک. و میر بهاء، ب.، (1391)،" ارائه الگویی با هدف اولویت­بندی معابر شهری جهت انجام اقدامات آرام سازی ترافیک"، یازدهمین کنفرانس بین­­المللی مهندسی ترافیک و حمل و نقل، تهران.
-رضازاده، ر. و رادمند، م.، (1384)، "نقش مترو در توسعه ی شهری"، جستارهای شهرسازی، شماره13 و 14: ص. 42-51.
 
-ریسمانچیان، ا. و بل، س.، (1389)، " شناخت کاربردی روش چیدمان فضا در درک پیکره­بندی فضایی شهرها"، فصلنامه هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، شماره 43: ص. 56-49.
 
-زلفی گل، س.، (1395)، "نقش طراحی شهری در بازآفرینی محلات سنتی با رویکرد محرک توسعه نمونه موردی: محلات حاجی، کلپا و آقاجانی بیگ شهر همدان"، پایان نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان.
 
-سعیدی، م. و شیری، ا. و درخشان، ر.، (1392)، "بررسی شاخص های پایداری به منظور دستیابی به یک محله پایدار نمونه موردی: محله آقاجانی بیگ شهر همدان"، همایش معماری پایدار و توسعه شهری، بوکان.
 
-سجادیان، م. و سجادیان، ن.، (1388)، "آرام سازی ترافیک محلات مسکونی: روشهای شهرسازی، ITS، مشارکت شهروندان و مدیریت محله(با تاکید بر شهر تهران)"، اولین همایش شهروندی و مدیریت محله ای حقوق و تکالیف، تهران.
 
-شوای، ف.، (1375)، "شهرسازی، تخیلات و واقعیات"؛ ترجمه: سید محسن حبیبی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
 
-عباس زادگان، م. و راضازاده، ر. و محمدی، م.، (1390)، "بررسی مفهوم توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی و جایگاه مترو شهری تهران در آن"، فصلنامه باغ نظر، شماره 17:
ص. 43-58.
-قریب، ف.، (1387)، "شبکه ارتباطی در طراحی شهری"، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، چاپ پنجم.
-کاشانی جو، خ. و مفیدی شمیرانی، س.م. (1388)، "سیر تحول نظریههای مرتبط با حمل و نقل درون شهری"، نشریه هویت شهر، شماره 4: ص.3-14.
-کرمونا، م.، (1391)، "مکان­های عمومی، فضاهای شهری: ابعاد گوناگون طراحی شهری"، ترجمه: قرائی، شکوهی، اهری و صالحی، انتشارات دانشگاه هنر، تهران.
- گلکار، ک.، (1387)، "کندوکاوی در تعریف طراحی شهری"، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، تهران.
- یالپانیان، ع. (1391)، "تحلیل فضاهای معماری و شهری"، انتشارات خانه شهرسازان ایران، تهران.
 
-Banister, D., Watson, and S. Wood, C. (1957), “Sustainable cities: transport, energy, and urban form”, Environment and Planning B: Planning and Design 1997, volume 24,
pp. 125 -143.
 
-Clark, C. (1957), “Transport: maker and breaker of cities”, town planning review, No. 28, PP. 237-250.
 
-“Policy and Geometric Design of Highway and Streets”, (2004), 4th Ed. American Association of State Highway and Transportation Officials.
-Peter, N. and Kenworthy, J., (2006), “Urban Design to Reduce Automobile Dependence”, Opolis, Vol. 2, No. 1, 2006. pp. 35-52.