بررسی ترانزیت در بخش حمل‌ونقل ریلی کشور با استفاده از مدل جاذبه

نویسندگان

1 مربی، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران

چکیده

بخش حمل‌ونقل ریلی به‌عنوان یکی از شیوه‌های حمل‌ونقل انبوه در کنار امتیازات ارزنده‌ای مانند صرفه‌جویی‌های اقتصادی در مصرف سوخت، کاهش آلودگی هوا و نزدیک شدن به استانداردهای محیطی اهمیت این بخش از حمل‌ونقل را فزونی داده و تداوم و توسعه بخش حمل‌ونقل ریلی را در کشور به دنبال داشته است و بهره‌برداری درست و به‌موقع از این بخش و همچنین انجام سرمایه‌گذاری لازم می‌تواند در موقعیت ترانزیتی بخش حمل‌ونقل ریلی کشور مؤثر باشد. هدف اصلی این مقاله به‌کارگیری تکنیک­های اقتصادسنجی پنل دیتا در بررسی تقاضای ترانزیت در بخش حمل­ونقل ریلی ایران و تخمین تابع تقاضا با استفاده از مدل جاذبه می‌باشد. در مدل برآورد شده، پنج متغیر: 1- میزان کالای ترانزیت حمل شده در بخش حمل­ونقل ریلی کشور، 2- نرخ تعرفه ترانزیت در بخش حمل­ونقل ریلی،3-زمان حمل کالای ترانزیتی در بخش حمل­ونقل ریلی، 4- تولید ناخالص داخلی کشورهای روسیه، هند، ترکیه، قزاقستان و ترکمنستان و ازبکستان، 5-  فاصله­ی جغرافیایی بین کشورهای روسیه، هند، ترکیه، قزاقستان و ترکمنستان و ازبکستان و ایران در نظر گرفته‌شده است. همچنین در این مقاله چگونگی آثار شوکهای متغیرهای میزان کالای ترانزیت حمل­شده در بخش حمل­ونقل ریلی، نرخ تعرفه، زمان حمل، GDP کشورهای مورد بررسی و فاصله جغرافیایی میان این کشورها در طول زمان بررسی شده است. نتایج حاصل از تخمین نشان می‌دهد که متغیر نرخ تعرفه ازلحاظ آماری معنادار و ضریب آن 27/0می‌باشد. همچنین متغیر زمان نیز با ضریب 27/1 معنادار شده است. هردوی این متغیرها نتایج طبق انتظار داشته و بیان می‌کنند با افزایش یک درصد در نرخ تعرفه و زمان حمل، میزان تقاضای ترانزیت در بخش حمل‌ونقل ریلی کشور 27/0 و 27/1 درصد کاهش می­یابد. رابطه­ی مستقیم و معناداری با ضریب 24/0 بین تولید ناخالص داخلی کشورهای روسیه، هند، ترکیه، قزاقستان و ترکمنستان و ازبکستان و تقاضای ترانزیت در بخش حمل­ونقل ریلی کشور وجود دارد. همچنین نتایج متغیر فاصله جغرافیایی بیان می‌کند که رابطه منفی و معناداری با ضریب 73/15- بین فاصله جغرافیایی کشورهای موردبررسی و تقاضای ترانزیت در  بخش حمل­ونقل ریلی کشور وجود دارد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Review Transit in the Rail Transportation Sector of Iran Using the Gravity Model

نویسندگان [English]

  • P. Bazdar Ardebil 1
  • H. Ganji Zahraee 1
  • P. Pejmanzad 2
1 Instructor, Housing & Urban Development Research Center, Tehran, Iran
2 M.Sc. Grad., Roads and Transportation, Housing & Urban Development Research Center, Tehran, Iran
چکیده [English]

Rail transportation is seen every bit unitary of the bulk transport modes along with valuable advantages such as Economic savings in fuel consumption, reducing air pollution and approaching environmental standards the importance of this piece of the transportation has increased and the continuation and development of the rail transportation sector has passed in the country. And proper and timely utilization of this section it can also make the necessary investment in transit, the rail transportation sector of the country is effective. The main purpose of this research using panel data econometric technique on Investigative demand for transit in Iran's rail transport sector and estimating demand function using the gravity model. In the estimated model, five variables are considered:1- The amount of transit goods transported on the railways of the country, 2- Tariff Transit Rate in Rail Transport, 3- Time transportation of transit cargo in the rail transport sector, 4- Gross domestic product (GDP) of Russia, India, Turkey, Kazakhstan, Turkmenistan and Uzbekistan, 5- Geographic distance between Iran and these selected countries: Russia, India, Turkey, Kazakhstan, Turkmenistan and Uzbekistan. Furthermore In this paper, the effects of shocks of variables on the amount of goods transported in the rail transport sector, Tariff Rate, Shipping Time, GDP Countries Studied and Geographic distance between these countries over time been investigated. The results of the estimation show that the variable tariff rate is statistically Meaningful and its coefficient is 0.27. The time variable also has a coefficient of 1.27 has been meaningful. Both of these variables produce results as expected and express with a one percent increase in tariff rates and transit time, the transit demand in the rail transport sector is reduced by 0.27% and 1.27%. A direct and meaningful relationship with a coefficient of 0.24 Gross domestic products of Russia, India, Turkey, Kazakhstan, Turkmenistan and Uzbekistan, There is a demand for transit in the rail transport sector of Iran. Also, the results of the geographic distance variable states that  There is a negative and significant relationship with the coefficient of 15.73 Geographical distances of the countries surveyed And Transit request In the rail transportation sector of the country are exist.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transit
  • Rail Transportation
  • Gravity Model
  • Panel Data
-احدی، ح. و ضیاتبار­احمدی، س.، (1392)، "تحلیل دینامیکی پارامترهای مؤثر در مطلوبیت کریدورهای ترانزیت ریلی بار، مطالعه موردی محور سرخس – بندرعباس"، مهندسی حمل­ونقل، سال پنجم، شماره دوم، ص. 166-153.
-جعفرپور، الف. سرکشیکیان، س. و طباطبایی، س. (1392)، "بررسی راهکارهای بهبود شاخص‌های لجستیکی کشور در حوزه‌ی حمل‌ونقل و ترانزیت ریلی باهدف دستیابی
به­اهداف­سند­چشم‌انداز 1404­"، پانزدهمین همایش بین‌المللی حمل­ونقل ریلی، انجمن مهندسی حمل­ونقل ریلی ایران 
-شیرازی، ص. و ساطعی، م.، (1388)، "بررسی جایگاه ایران در کریدورهای منطقه‌ای و جهانی مرتبط بهره‌برداری شرکت حمل‌ونقل ریلی نیرو"، یازدهمین همایش بین‌المللی
حمل­ونقل ریلی، انجمن مهندسی حمل­ونقل ریلی ایران.
-سپاهی، ع.، (1394)، "تحلیل پتانسیل­های صنعت ترانزیت ریلی بار از جمهوری اسلامی ایران"، کنفرانس بین المللی پژوهش­های نوین در مدیریت و مهندسی صنایع. تهران، شرکت مدیران ایده پردازان پایتخت ایلیا.
 -نظری، م.، اسفیدانی، م. و طباطبایی، س. (1396)، "ارزیابی عوامل مؤثر بر جذب گردشگران بین المللی با استفاده از مدل جاذبه"، مجله تحقیقات اقتصادی، 52(1): ص. 243-215.
- دفتر فناوری ارتباطات و اطلاعات.(1395)، "سالنامه آماری حمل ونقل ریلی کشور"، شرکت راه­آهن جمهوری اسلامی ایران.-شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، (1395)، اداره کل بازرگانی.
-شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، (1395)، اداره کل سیر و حرکت.
 -https://www.google.com/maps.
 
-https://www.cbi.ir.